آشنایی با مفهوم حاشیه سود در بورس و انواع آن

یکی از موارد بسیار مهم‌ و جذاب که در صورت سود و زیان شرکت‌های بورسی باید به آن توجه داشته باشید، حاشیه‌ی سود می‌باشد. این آیتم به معامله‌گران کمک می‌کند تا ببینند اوضاع شرکت در سال جاری و در آخرین صورت مالی چگونه بوده است. به بیان دیگر، حاشیه‌ی سود یکی از نسبت‌های مفید است که می‌تواند راجع به جنبه‌های مختلف عملکرد مالی یک شرکت به معامله‌گران بینشی عمیق بدهد. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ می‌خواهیم به بررسی مفهوم حاشیه سود در بورس و انواع آن بپردازیم.

حاشیه سود در بورس چیست؟

حاشیه سود در بورس یکی از پارامترهای مهمی است که توانایی یک شرکت در کنترل هزینه‌ها را به ما نشان می‌دهد. انواع مختلفی از حاشیه سود وجود دارد که در ادامه دو مورد از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. اما برای محاسبه‌ی حاشیه سودهای مختلف، کافی است تا انواع این سودها را بر فروش خالص شرکت تقسیم کنیم. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که هرچقدر عدد بدست آمده در این فرمول بیشتر باشد، یعنی سوددهی شرکت مورد نظر در مهار و کاهش هزینه‌ها بیشتر بوده است. اما هرچقدر که عدد به‌دست آمده کوچکتر باشد، به معنای آن است که توانایی شرکت در کاهش هزینه‌ها بسیار کم بوده است. حاشیه سود همچنین می‌تواند جنبه‌های خاصی از استراتژی قیمت‌گذاری یک شرکت را مشخص کند. مثلاً حاشیه سود پایین حاکی از آن است که شرکت کالاهای خود را کمتر قیمت‌گذاری کرده است.

انواع حاشیه سود در بورس

چند نوع مختلف از حاشیه سود در بورس وجود دارد که سرمایه‌گذاران، تریدرها و تحلیل‌گران از آن‌ها برای انداز‌ه‌گیری عناصر خاص سود یک شرکت استفاده می‌کنند. یکی از آن‌ها حاشیه سود خالص است و دیگری حاشیه سود عملیاتی. در ادامه هر یک از این موارد را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

۱. حاشیه سود ناخالص

این نوع از حاشیه سود در بورس به ما کمک می‌کند تا بفهمیم که در خط تولید شرکت چه اتفاقاتی در حال وقوع است. در واقع این آیتم به ما نشان می‌دهد که آیا اوضاع کلی شرکت خوب است یا نه. حاشیه سود ناخالص از تقسیم «سود ناخالص» بر «درآمدهای عملیاتی» یا فروش خالص به دست می‌آید. در این فرمول منظور از سود ناخالص، درآمد منهای هزینه‌ی کالاهای فروخته شده شامل نیروی کار، مواد و هزینه‌های سربار است. حاشیـه‌ی سود ناخالص بیشتر برای در نظر گرفتن شرکت‌هایی که کالا تولید می‌کنند، سودمند می‌باشد.

۲. حاشیه سود عملیاتی

حاشیه سود عملیاتی، یک نوع محبوب دیگر از حاشیه سود در بورس است. حاشیه سود عملیاتی یک شرکت، که بازده فروش (return on sales) نیز نامیده می‌شود، معیار خوبی برای ارزیابی قدرت و موفقیت مدیریت شرکت و میزان ریسک‌پذیری آن است. این معیار، نسبت درآمدی که برای پوشش هزینه‌های غیرعملیاتی، همچون پرداخت بهره، را نشان می‌دهد. از این رو سرمایه‌گذاران و وام‌دهندگان توجه ویژه‌ای به حاشیه سود عملیاتی دارند. حاشیه سود عملیاتی از تقسیم «سود عملیاتی» بر «درآمدهای عملیاتی» یا فروش خالص به دست می‌آید. درآمد عملیاتی همان درآمد قبل از بهره و مالیات درآمدی است که بعد از کسر تمام هزینه‌های عملیاتی و هزینه‌های سربار، همچون هزینه‌های فروش و مدیریت اجرایی و همچنین هزینه‌های کالاهای فروخته شده (COGS) در صورت‌حساب‌ سود و زیان باقی می‌ماند.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به حاشیه سود در بورس و انواع آن صحبت کردیم. اگرچه محاسبه‌ی حاشیه‌ی سود و مقایسه‌ی آن با دوره‌های قبل یکی از سیگنال‌های بسیار مهم تشخیص سهام ارزنده در بورس می‌باشد. اما صرفاً با تکیه بر همین یک آیتم نمی‌توان برای خرید سهم اقدام کرد. نکته‌ی مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که محاسبه‌ی حاشیـه سود برای شرکت‌هایی که در حال ضرر کردن هستند، چندان مفید نیست. چرا که چنین شرکت‌هایی هیچ سودی ندارند. چراغ، به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا بیان و ارائه‌ی نکات و دوره های آموزش بورس به شما برای سرمایه‌گذاری و کسب سود در این بازار پر تلاطم کمک کند.