کامپیوتر و فناوری اطلاعات
همهی ما میدانیم که رایانه و فناوری دائما در حال تغییر هستند و استانداردها مدام بهروز میشوند. از این رو افرادی که در زمینهی مهندسیکامپیوتر فعالیت میکنند، نیاز است اطلاعات خود را بهروز کنند. آنها باید مطمئن شوند که مهارتهایشان قدیمی نیستند. به عنوان مثال اگر پنج سال پیش شما میدانستید چطور هکرها را متوقف کنید، آن دانش در دنیای امروز برای محافظت از یک وب سایت کافی نیست. آگاهی از بهروزرسانیهای سختافزاری و نرمافزاری و همچنین فنآوریهای نوظهور، لازمهی کار مهندسان کامپیوتر است.
مهندسی کامپیوتر چیست؟
در اصل، مهندسی کامپیوتر ترکیبی از مهندسیالکترونیک و علوم رایانه میباشد. هدف از این رشته طراحی و توسعهی سیستمهای رایانهای و دیگر تکنولوژیها میباشد.
متخصصان کامپیوتر در زمینههای متنوع مانند طراحی نرمافزار، مهندسیالکترونیک و تلفیق نرمافزار و سختافزار تخصص دارند. مهندسی کامپیوتر به متخصصان این امکان را میدهد تا در چندین زمینهی مختلف فعالیت کنند. مانند: تجزیه و تحلیل و طراحی هر چیزی از ریزپردازندههای ساده تا مدارهای بسیار برجسته، طراحی نرمافزار و توسعهی سیستم عامل. این رشته تنها محدود به سیستمهای کامپیوتری نیست. بلکه هدف از آن ایجاد یک راه گسترده برای طراحی راه حلهای جامعتر فناوری است. همچنین به عنوان مهندسی سیستم رایانه نیز شناخته می شود.
تفاوت مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر
اصطلاح مهندسی کامپیوتر با علوم کامپیوتر اغلب اشتباه گرفته می شود. اما این دو اصطلاح کاملا متفاوت هستند. برای درک بهتر، مجموعه فعالیتهای این دو گروه را به تفکیک بیان خواهیم کرد.
وظایف کارشناسان علوم کامپیوتر
- مسئول تولیدات برقی و نرمافزاری
- تحلیل تئوریها و روشهایی که به کامپیوترها و سیستمهای نرمافزاری مربوط می شود
- کمک به تحقیقات روباتیک
- کمک موثر به مهندسان کامپیوتر با داشتن پایهی تئوری قوی، ابداع روشهای جدید و نوشتن برنامه های جامع و مفید
وظایف مهندسان کامپیوتر
- طراحی نرمافزار و اجرا و ادغام آن با قطعات سختافزاری
- سیستمعامل نویسی میکروکنترلرهای جاسازی شده
- طراحی و توسعهی سنسورهای آنالوگ
- طراحی تراشههای یکپارچه در مقیاس بسیار بزرگ
- ایجاد طرحهایی برای تختههای مختلط و تکمدار
- برنامه نویسی
گرایشهای مهندسی کامپیوتر
رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسي شامل سه گرايش سخت افزار، نرم افزار و آي تي میباشد.
۱. سخت افزار
تحقيقات بر روي باسهاي استاندارد، پروتكلهاي چند رسانهاي، متدهاي طراحي FPGA ها از تواناییهای مهندسان سختافزار است. آنها همچنین به ایجاد روشها و ابزارهاي طراحي مدارهاي ديجيتال اشراف دارند. برخی زمینههای کاری مهندسان سختافزار در ادامه بیان شده:
- تدوين روشهاي شبيهسازي، طراحي و سنتز و ساخت زبانهای توصیف سختافزار در سطوح مختلف
- بررسي قابلیت، سرعت و توان مدارها با استفاده از زبانهای سختافزاری
- طراحی و ساخت مدارهاي ديجيتال با استفاده از ابزار CAD
- پردازش سيگنالهاي ويديويي و فشردهسازی تصاویر
- آزمون مدارهاي ديجيتال و تولید برنامههای تست
- تحقیق و پژوهش برای تولید پروسسورهاي شبکه و پروتکلهاي آن
- ایجاد و طرحی پروتکلهای چندرسانهاي و استانداردهاي مربوط به آنها
- طراحی و ساخت مدارهای توان پايين
۲. نرم افزار
- مدیریت و طراحی سيستمهاي توليدی نرمافزاري
- تولید سیستمهاي نرمافزاري در صنعت، تجارت و امور علمي
- بهینهسازي و طراحی پايگاهدادهها
- ایجاد مکانیسمهای امنيتي برای سيستمها
- برنامه نویسی در انواع زبانهای Delphi ، C، C++، C#، Java و ...
- مهندسی اینترنت، پيادهسازي و طراحي موتورهاي جستجو درWeb و نرمافزارهاي مبتني بر Web
- پیاده سازی و طراحی سيستم عامل و سيستم همزمان سخت افزار و نرم افزار
- پیادهسازي و طراحی پروتکلهاي شبکههاي كامپيوتري به جهت برقراري ارتباط مطمئن، سريع و امن
۳. فناوری اطلاعات
- پيادهسازي برنامههاي جامع فناوري اطلاعات در سازمانها
- فعالیت در حوزهی خدمات الکترونیک نظیر: تجارت الكترونيك، بهداشت الكترونيك، آموزش الكترونيك و ...
- خدمات ارزش افزوده و طراحی، پيادهسازي و ارزيابي کيفي و نگهداري زيرساختهاي شبکه
- پيادهسازي و طراحی مراکز داده و سيستمهاي مديريت دانش
- انجام پروژه و تحقیق در زمینهی سیستمعاملهای هوشمند و کاربرد آنها در فناوري اطلاعات
گرایشهای مهندسی کامپیوتر در کارشناسی ارشد
گرایشهای کارشناسی ارشد کامپیوتر شامل گرایشهای مهندسی نرم افزار، مهندسی الگوریتمها و محاسبات، شبکه، هوشمصنوعی و رباتیکز، معماری سیستمهای کامپیوتری (سختافزار) و رایانش امن (امنیت) میباشد. از کنکور کارشناسی ارشد ۹۷ به بعد گرایشهای شبکههای کامپیوتری و رایانش امن به زیرمجموعه گرایشهای مهندسیکامپیوتر آمده و از زیرمجموعه گرایشهای ارشد آیتی حذف شدهاند.
مزایای مشاغل مهندسی کامپیوتر
امروزه در بازارکار بسیاری از مشاغل مختلف در زمینهی مهندسی کامپیوتر وجود دارد. تمام این مشاغل یک ارتباط مشترک دارند که آنها را به یک انتخاب عالی برای شاغلان در این زمینه تبدیل میکند. از مزایای مهندسی کامپیوتر به عنوان شغل می توان به پرداخت حقوق بالا، امنیت شغلی، مهاجرت و نوآوری مداوم اشاره کرد.
۱. حقوق و درآمد عالی
حقوق متخصصان این رشته که جایگاه خود را در بازار کار یافتهاند، نسبتا خوباست. آنها میتوانند با افزایش روز افزون اطلاعات و مهارتهایشان، به میزان قابل قبولی از درآمد دستیابند. ادارهی آمار کار آمریكا در سال ۲۰۱۷ درآمد متوسط برای این سمتها را ۸۴.۵۸۰ دلار تخمین زدهاست. گفته شده این مقدار درآمد بیش از دو برابر میانگین ملی است! در داخل ایران هم اگر آگهیهای استخدامی را ببینید، متوجه میشوید که درخواست استخدام شاخههای مهندسی کامپیوتر کم نیست. افراد با داشتن تخصص لازم در این زمینه، میتوانند به راحتی در شرکتها و سازمانها استخدام شوند.
۲. امنیت شغلی
با توجه به پیشرفت فناوریاطلاعات و نیاز روز افزون جوامع الکترونیک به آن، استخدام مهندس کامپیوتر رو به افزایش است. به همین جهت بیشتر مهندسان کامپیوتر نسبت به سایر حرفه ها از امنیت شغلی فوق العادهای برخوردار هستند. این مشاغل بیش از ۲۰ سال است که مورد تقاضا هستند و هیچ علامتی مبنی بر کند شدن این امر در آیندهی نزدیک وجود ندارد.
۳. امکان مهاجرت
هر کس با سابقهی کار به عنوان یک مهندس کامپیوتر میتواند اساساً زندگی خود را در هر کجا که میخواهد انتخاب کند. شما میتوانید برای چند ماه در یک شرکت کار کنید و پس از اتمام پروژه به یک مقصد دیگر مهاجرت کنید. تقریباً در هر شهر بزرگ دنیا نیاز به مهندسین رایانه وجود دارد. سازندگانی که اقدام به تولید اتومبیل و لوازم خانگی متصل به اینترنت می کنند، همواره به دنبال مهندس کامپیوتر هستند. در مورد بسیاری از شرکتهای بزرگ که لازم است شبکههای رایانهای و بانکهای اطلاعاتی خود را مدیریت کنند، همین موضوع صدق میکند. ممکن است بخواهید به عنوان مشاور به شرکتها کمک کنید تا از دادههای آنها در برابر حملات سایبری محافظت کنید.
۴. نوآوری مداوم
همانطور که در ابتدای مطلب اشارهکردیم سیستمهای رایانهای و وابسته به فناوری اطلاعات روز به روز پیشرفت میکنند. اگر به دنبال پیشروی با استانداردهای روز جهان هستید، باید بگوییم این رشته مناسب شماست. پس با قدرت در این زمینه ادامهدهید و لحظهای برای آموختن درنگ نکنید!
سوابق کاری لازم برای استخدام مهندس کامپیوتر، گرایش سخت افزار
- مسلط به به سخت افزار و شبکه
- سابقهی کار در طراحی سختافزار جدید
- مسلط به اسمبل و عیب یابی کامپیوتر
- آشنایی با Passive شبکه
- توانایی آپدیت کردن تجهیزات کامپیوتری برای آمادهسازی آنها جهت کار با نرم افزارهای جدید
- سابقهی آزمایش مدلهای کامل شده سخت افزارهای کامپیوتری تولید شده
- تجربهی کار در زمینهی تعمیر کامپیوتر، اسکنر، پرینتر، فکس و سایر سخت افزارها
- و ...
سوابق کاری لازم برای استخدام مهندس کامپیوتر، گرایش نرم افزار
- حوزهی امنیت نرمافزار
- نرمافزارهای ERP
- پشتیبانی نرم افزار
- زبانهای برنامه نویسی, C# … Python ,PHP , Delphi , Java ,C ,C++ , Asp.Net
- تولید نرمافزار
- توسعه نرمافزار
- برنامههای پایگاه دادهها
- و ...
سوابق کاری لازم برای استخدام مهندس کامپیوتر، گرایش آی تی
- مدیریت و سنجش شبکههای کامپیوتری
- تجارت الکترونیک
- امنیت شبکه
- مدیریت سیستمهای اطلاعات
- طراحی و پیادهسازی زیرساختهای شبکههای کامپیوتری
- و .....
ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر در داخل ایران
در ایران، ادامه تحصیل تا مقطع دکتری برای اکثر گرایشهای رشتهی مهندسی کامپیوتر امکانپذیر است. اکثر دانشگاههای معتبرکشور امکان ادامه تحصیل در رشتهی مهندسی کامپیوتر، در داخل کشور را فراهم کردهاند. از جمله شاخصترین این دانشگاهها میتوان دانشگاههای تهران، شریف، شهید بهشتی، امیر کبیر، خواجه نصیر، علم و صنعت، و صنعتی اصفهان را نام برد.
ادامه تحصیل در رشته مهندسی کامپیوتر در خارج از ایران
دانشگاههای سراسر دنیا بر اساس یک سری از ویژگیهای خاص درجهبندی میشوند. از جملهی آنها میتوان دانشگاه شانگهای و تایمز را نام برد.
خوب است بدانید، شانس پذیرش در دانشگاههای رتبهی اول دنیا برای فارغ التحصیلان دانشگاههای سراسری ایران (شبانه و روزانه) خیلی بیشتر است. این افراد نسبت به فارغ التحصیلان دانشگاههای آزاد، غیر انتفاعی، علمی و کاربردی و پیام نور، احتمال پذیرش بیشتری دارند.
اگر مدرک معتبر زبان دارید و از یک دانشگاه معتبر با معدل خوب فارغ التحصیل شدهاید، شانس ادامه تحصیل در خارج از ایران برای شما بیشتر است. چاپ مقاله در مجلات خارجی هم، همین امکان را برای شما فراهم میکند. ممکن است شنیده باشید برخی از دانشگاههای خارج از کشور هستند که شهریه دریافت میکنند. در چنین دانشگاههایی نیز، امکان ادامه تحصیل به سادگی برای شما وجود دارد.
آگهی شغلی مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات و آگهی شغلی در رشتهها و تخصصهای دیگر در چراغ ارائه میشود.