استخدام مترجم زبان فرانسوی
مترجم زبان فرانسوی کیست؟
مترجم زبان فرانسه کسی است که قادر است گفتار و نوشتار فرانسوی را با روانی و سلاست تمام به زبان مادری یا مقصد خود برگرداند. ترجمه این زبان در ایران با آغاز اعزام دانشجویان ایرانی به فرانسه در اواخر حکومت قاجار آغاز شد. پس از قاجاریه نیز حکومت پهلوی اول، شمار بیشتری از جوانان ایرانی را برای تحصیل در رشتههای مختلف علمی مانند علوم و فنون نظامی و فنی و مهندسی و ... روانه فرانسه کرد. این سفرها تاثیر خود را نه تنها در خود زبان فارسی بلکه در صنعت ترجمه از فرانسه نیز بر جای گذاشت. تاثیر مدارس فرانسوی را نیز باید بر عوامل بالا افزود. یکی از کسانی که در این رشته، خدمات شایانی را به جامعه ایرانی عرضه کرد، مرحوم محمد قاضی، مترجم چیره دست ایرانی است.
زبان فرانسوی
زبان فرانسوی، از زبانهای رومی و از خانواده بزرگترِ زبانهای هندواروپایی است. گویشوران فرانسه را تقریبا میتوان در هر نقطه از جهان پیدا کرد. زبان فرانسوی بعد از زبان انگلیسی تنها زبانی است که در هر پنج قاره جهان مورد استفاده قرار میگیرد. بیش از ۳۰۰ میلیون نفر با این زبان صحبت میکنند و زبان مادری ۶۸ میلیون نفر از آنان فرانسوی است. در واقع، زبان فرانسه دومین زبان از لحاظ کثرت گویشوران در اروپاست. در میان ۶ زبانی که جزء زبانهای رسمی سازمان ملل متحد هستند، زبان فرانسه تهنا زبان پرکاربردی است که جدا از زبان انگلیسی به کار برده میشود.
همانطور که زبان انگلیسی در آمریکا، انگلستان، کانادا و استرالیا دارای تفاوتهایی است، زبان فرانسه نیز دارای لهجههای گوناگونی در مناطق مختلف جهان نظیر فرانسه، بلژیک، موناکو، خاورمیانه، کانادا و ایالات متحده آمریکا میباشد. اگر چه این تفاوتها بیشتر در تلفظ کلمات نمایان میشود، میتوان تفاوتهای مهم دیگری نیز در دستور زبان، درجه رسمیت و اسامی غذاها، لباسها و غیره یافت.
چرا استخدام مترجم زبان فرانسوی بااهمیت است؟
از مهمترین دلیلها برای استخدام مترجم زبان فرانسوی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• زبان فرانسوی یک زبان جهانی است
بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در پنج قاره جهان به این زبان تکلم میکنند. سازمان بینالمللی کشورهای فرانسویزبان (OIF)، ۸۸ عضو دارد. زبان فرانسوی پس از زبان انگلیسی، بیشترین زبانآموز را در جهان دارد و ششمین رتبه از لحاظ تعداد گویشوران نیز از آن این زبان است. زبان فرانسوی تنها زبانی است که در کنار انگلیسی، در اکثریت کشورهای جهان تدریس میشود.
• زبان فرانسوی، زبانی برای بازار بینالمللی کار است
در بازار بینالمللی کار، تسلط بر زبانهای انگلیسی و فرانسه یک امتیاز محسوب میشود. مهارت در این زبان، درهای شرکتها و کارخانههای فرانسوی و فرانسویزبان را در اقصی نقاط جهان به روی شما میگشاید. کشور فرانسه یکی از قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان به شمار میرود. بدیهی است که بسیاری از شرکتها و مؤسسات تجاری تمایل به همکاری و داد و ستد با این کشور دارند و این مستلزم استخدام مترجم فرانسه است.
• زبان فرانسوی، زبان فرهنگ اروپایی است
این زبان، زبان بینالمللی آشپزی، مد، تئاتر، هنرهای دیداری و معماری است. تبحر در این زبان شما را وارد دریایی از متون ادبی و فیلمهای شگفتانگیز میکند. مترجمان زبان فرانسه میتوانند با ترجمه این آثار، شهرت و ثروت کلانی به دست آورند. مولیر، ویکتور هوگو، ژان پل سارتر، آلن دلون و زینالدین زیدان را با دانستن این زبان میتوان به دنیا شناساند.
• زبان فرانسوی، زبان دیگری برای روابط بینالملل
این زبان، هم زبان رسمی و هم زبان کاریِ سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، کمیته بینالمللی المپیک، سازمان صلیب جهانی و دادگاه های بینالمللی است.
مهارتها و تواناییهای ضروری برای یک مترجم زبان فرانسوی
از جمله مهارتها و تواناییهایی که مورد نیاز یک مترجم است موارد زیر را میتوان مثال زد:
• عشق ورزیدن به زبان
پیش از همه چیز، یک مترجم باید تسلط و دانش کافی از زبانهای مبدا و مقصد داشته باشد. در حقیقت، سلیس و روان صحبت کردن کافی نیست، باید به ریزهکاریها و ظرافتهای زبان نیز وارد بود. ممکن است متن مورد ترجمه، متنی طنز یا متنی پر از اصطلاح باشد. این نوع متنها را نمیتوان به سادگی و به شیوه واژه به واژه ترجمه کرد. مثلا بیهوش شدن در زبان فارسی را ممکن است با اصطلاح «از حال رفتن» توصیف کرد، ولی ترجمه واژه به واژه همین اصطلاح در فرانسه را با «افتادن در سیبها» تعبیر میکنند. اگر در ترجمه فارسی به جای «از حال رفتن» از «افتادن در سیبها» استفاده کنیم، جمله کاملا گنگ و بیمعنی خواهد شد.
• داشتن حس کنجکاوی
آیا باید کنجکاوی را یک ضعف بزرگ بدانیم یا یک سرمایه کلان؟ در مورد مترجمان، جواب کاملا روشن است. کنجکاوی باید جزء لاینفک کار یک مترجم باشد. مترجم علاوه بر دانش کافی زبانی، باید به رشتههای مختلف نیز سرک کشیده و دانش عمومی خود را نیز افزایش دهد، زیرا ممکن است با انواع مختلفی از متون سر و کار داشته باشد. افزون بر این، آگاهی از آداب و رسوم و فرهنگ زبان مبدا و مقصد کمک شایانی به ترجمه متن خواهد کرد.
• دقت و ظرافت
مترجمان افراد دقیقی هستند. کار آنها ترجمه واژه به واژه نیست، بلکه آنها باید معنای متن را دریافته و سپس آن را به شیوهای کاملا روان و طبیعی در زبان مقصد بیان کنند. به عبارت سادهتر، مترجم خیلی هم نباید به متن منبع بچسبد. بعلاوه، مترجم باید با دقت تمام، بهترین و مناسبترین واژهها را برگزیند تا متن دچار ابهام و ایهام نشود. سبک متن نیز از نکات مهمی است که توجه نکردن به آن موجب میشود که مثلا یک متن کودکانه به یک متن کاملا رسمی و ادیبانه برگردانده شود.
• وقتشناسی
به جز دقت و انعطافپذیری، ویژگی دیگر یک مترجم خوب، وقتشناسی است. تحویل دادن بهموقع کار نشانه حرفهایگری و قابل اعتماد بودن مترجم است. این خصیصه هواره عامل جذب کارفرمایان است.
• صبر و بردباری
ممکن است برخی از متنها، ضعیف یا پیچیده باشند و نتوان به سادگی مقصود نویسنده را دریافت. در نتیجه، صبر پیشه گرفت. اما این صبوری، به معنای بیکاری و تنبلی نیست. در این مواقع باید وقت بیشتری برای جستجو و تحقیق گرفت یا این که از کارفرما یا نویسنده یاری طلبید.
• انعطافپذیری
انعطافپذیری از مهمترین ویژگیهاست. هر زمانی ممکن است کار جدیدی پیشنهاد شود. مترجم نباید خود را به کار کردن در ساعات معینی عادت دهد. اگر مترجم در برنامهریزی کاری، انعطاف بیشتری داشته باشد میتواند کارهای بیشتری بگیرد.
• تمرکز فراوان
همانطور که گفتیم، این شغل به دقت زیادی نیاز دارد. کسانی که به آسانی حواسشان پرت میشود، در این شغل با مشکل بزرگی روبرو خواهند شد. مترجم باید شب و روز به بررسی و بازبینی متن ترجمه بپردازد و برای این کار نیاز به تمرکز دارد. البته استراحت در فواصل معین نیز تمرکز را افزایش خواهد داد.
• روابط عمومی قوی
مترجم باید ارتباط مؤثر و نیرومندی با کارفرمایان و همکاران خود داشته باشد. بدرفتاری با کارفرما میتواند منجر به از دست دادن پروژه شده و سوء سابقه برای مترجم به بار آورد.
• صداقت و امانتداری
مترجم باید صادق باشد. این ویژگی مخصوصا در تعیین دستمزد مهم است. تعیین دستمزد اندک شاید در ابتدای کار برای جذب کارفرمایان مفید باشد، اما در درازمدت به زیان مترجم خواهد بود. با این کار، رقیبان نیز از دستمزد خود خواهند کاست و در نتیجه مترجم نیز باید دوباره کوتاه آمده و دستمزد را کمتر و کمتر کند. دستمزد کم، به معنی کیفیت پایین ترجمه نیز هست. در کل میزان دستمزد را باید بنا بر تحصیلات و تجربه و کیفیت کار تعیین کرد.
بازار کار و وضعیت استخدام مترجم فرانسه
مترجم زبان فرانسوی بنا بر علاقه، توانایی و خصوصیات روانشناختی خود میتواند در هر یک از موقعیتهای شغلی زیر مشغول به کار شود:
• تدریس زبان فرانسوی در قالب کلاس خصوصی یا در مؤسسات آموزش زبان
• ترجمه کتاب و به ویژه آثار ادیبان، شاعران و فیلسوفان شهیر فرانسوی
• اشتغال در سفارت کشور فرانسه در ایران به عنوان مترجم یا منشی
• فعالیت در وزارت امور خارجه که مهمترین مرکز جذب مترجمان زبانهای مختلف است.
• کار در روزنامهها، مجلات و انتشاراتیها به عنوان مترجم
• فعالیت در سمینارها، کنفرانسها، جشنوارهها و رخدادهای فرهنگیای که نیاز به مترجم فرانسه دارند.
• همکاری با شرکتها و مؤسسات تجاری ایرانی که تمایل به داد و ستد با کشورهای فرانسویزبان دارند.
• فعالیت در هتلها، مسافرخانهها، موزهها و مکانهای تاریخی و فرهنگی به عنوان مترجم و راهنما
• کار به عنوان راهنمای تورهای مسافرتی در ایران
• همکاری با آژانسهای مسافرتی و گردشگری به عنوان مترجم و راهنما در خارج از کشور
• فعالیت به عنوان مترجم آزاد در فضای مجازی
• تدریس زبان فرانسوی و مترجمی زبان فرانسوی در دانشگاه در صورت داشتن مدارک تحصیلی مورد نیاز
درآمد مترجم زبان فرانسوی
ترجمه را نمیتوان به سهولت قیمتگذاری کرد. اولا متنها با یکدیگر تفاوت دارند. متنهای عمومی از متنهای تخصصی آسانتر ترجمه میشوند، متون ادبی یا حقوقی مشکلات خاص خود را دارند. ثانیا این که مترجمان نیز در میزان تحصیلات، سابقه و کیفیت کاری با یکدیگر فرق دارند. آمار رسمیای از میزان درآمد مترجمان زبان فرانسه در دست نیست، اما برخی از سایتها از جمله سایت پِیاسکِیل، میزان درآمد ساعتی یک مترجم زبان فرانسوی را تقریبا ۲۹ دلار اعلام کرده است.